Plan een demo
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.
“1 op de 3 huishoudens zit financieel klem” is de conclusie van een recent onderzoek van het Nibud.
Een schrikbarend beeld, maar het kwam helaas niet helemaal onverwacht. Met de nasleep van de pandemie en de gevolgen van de situatie in Oekraïne zagen wij eigenlijk allemaal die bui al hangen. Waren het vroeger alleen de mensen met de laagste inkomens die hard moesten watertrappelen om het hoofd boven water te houden, nu zitten de modale verdieners in hetzelfde schuitje. Inmiddels beginnen ook de mensen met hogere inkomens zich vertwijfeld achter de oren te krabben. Het kan niet missen. Dit heeft zeker zijn weerslag op de werkvloer.
Toch is het voor een werkgever lang niet altijd duidelijk welke medewerkers financieel in de knel zitten. Er rust in Nederland een taboe op het praten over salaris, laat staan dat schulden open en bloot worden besproken onder het genot van een broodje kaas tijdens de lunchpauze. Dat is best lastig. Juist door het wegmoffelen van financiële problemen worden ze niet opgelost. Integendeel, ze worden alleen maar groter. Het gaat van kwaad tot erger, als je er niets aan doet.
Er zijn wel bepaalde signalen waaraan je werknemers met schulden of geldzorgen aan zou kunnen herkennen:
In het kader van ‘voorkomen is beter dan genezen’: wees ook alert op bijzondere situaties, die voor financiële problemen kunnen gaan zorgen in de toekomst. Weet je dat de partner ernstig ziek is of ontslagen gaat worden, of dat er een echtscheiding in de lucht hangt? Dan zou er een preventief alarmbelletje moeten gaan rinkelen.
Maar wat kun je als werkgever doen om de financiële nood van je medewerkers te verzachten? Wij hebben een paar tips.
Herken je een of meer signalen bij een medewerker? Dan is onze o-zo-eenvoudige, maar toch gouden tip: ga het gesprek aan! Natuurlijk achter gesloten deuren, in een prettige, veilige setting en met alle respect voor de privacy en AVG. Maar een zorgzaam gesprek van mens tot mens kan nooit kwaad. Sterker nog: dat wordt van jou als manager of HR-adviseur ook verwacht.
Geef aan wat jou is opgevallen, en dat je je afvraagt of je medewerker misschien hulp nodig heeft. Let wel: daarmee bedoelen we niet dat je in de hulpverlenersrol moet duiken. De gemiddelde werkgever is hier niet voor opgeleid. Bovendien is de onderlinge verstandhouding tussen een werkgever en werknemer een zakelijke. Dat moet je ook vooral zo houden.
Houd de verstandhouding zakelijk!
Lees ook: Online een gevoelig gesprek voeren.
Een bijna logisch vervolg op onze vorige tip. Blijkt er inderdaad een financiële kink in de kabel te zijn? Verwijs dan door naar iemand die gewend is om met het financiële bijltje te hakken. Dat kan een maatschappelijk werker zijn, of een schuldhulpverlener. Zij kunnen orde scheppen in de chaos, en samen met de medewerker een financieel plan opstellen.
Er ontstaat grip op het inkomsten- en uitgavenpatroon, en waar nodig zal de hulpverlener contact opnemen met schuldeisers om een afbetalingsregeling te treffen.
Het kan een goed idee zijn om je medewerker een budgetcoach aan te bieden, die je als werkgever financiert. Ja, dat kost een paar centen, maar daar krijg je wel wat voor terug. De medewerker leert beter omspringen met geld en de juiste keuzes maken. Hij of zij wordt financieel fit. Dat kan niet alleen het aantal ziekmeldingen aanzienlijk terugbrengen, maar ook de productiviteit. Ook dat is heel wat waard!
Natuurlijk is het goedbedoeld, als je ingaat op ieder verzoek om een voorschot of lening. Maar het leidt zelden tot een structurele oplossing. Meestal wordt het geld dat op deze manier binnenkomt gebruikt om tijdelijk een gat te dichten dat even later weer openspringt. Bovendien moet de lening weer worden terugbetaald. Heeft je medewerker daar wel genoeg financiële ruimte voor?
Bij twijfel is ons advies: niet doen!
Ook kwistig rondstrooien van giften kan niet zomaar. De fiscus kijkt altijd over je schouder mee en heeft paal en perk gesteld aan financiële ‘cadeautjes’, hoe goedbedoeld ook. Bovendien geldt ook hier dat je de oorzaak er meestal niet mee wegneemt. Zolang het bestedingspatroon niet is veranderd loopt de medewerker de kans weer in dezelfde valkuil te trappen.
Veel werkgevers hebben hun medewerkers de afgelopen tijd verrast met een eenmalige ‘energiebonus’ of een douceurtje met een ander etiket. Supergoed voor je employer branding strategie natuurlijk. En het werd ongetwijfeld enthousiast ontvangen. Maar verwacht niet dat daarmee alle financiële nood is opgelost. Om de gestegen lasten het hoofd te kunnen bieden is een structurele verhoging nodig van het inkomen.
Schrik niet, we adviseren niet om het hele salarisgebouw op te pompen door er een forse indexeringsslag overheen te gooien. Dat zou een never ending story opleveren. Want ook jij als werkgever worstelt met gestegen lasten en hebt een beperkt budget.
Maar het loont misschien wél om samen met de medewerker te kijken naar de grootte van het arbeidscontract. Misschien werkt hij of zij parttime en is er ruimte (én zakelijk gezien ook behoefte!) om het contract op te hogen. Ja, tegenover dat hogere salaris staat ook meer uren werken. Maar tegenover die inspanningsverplichting staat waarschijnlijk ook een betere nachtrust.
Voordat je besluit tot wijziging van het arbeidscontract, is het handig te kijken naar het totaalplaatje van de gevolgen. Het moet niet zo zijn dat de salarisverhoging teniet wordt gedaan door minder toeslagen of subsidies. Het Nibud heeft hier een handige tool voor, die de plussen en minnen helder op een rijtje zet.
En, nu we het toch over subsidies en toeslagen hebben: het is een goed idee om te (laten) checken of je medewerker wel van alle mogelijkheden gebruikmaakt. Misschien is er hier of daar nog een subsidiepotje van de overheid of gemeente dat het inkomen kan opkrikken.
Misschien staat je medewerker nog aan het begin van de financiële zorgen. Dan hebben wij een mooie tip, die eigenlijk voor iedereen geschikt is, ook als je niet in de financiële problemen zit: het huishoudboekje. Onze ouders waren het niet anders gewend, maar hij is wellicht wat in de vergetelheid geraakt. Dat is jammer, want zo’n ding zet alle inkomsten en uitgaven netjes op een rijtje. En dat geeft overzicht en de mogelijkheid om bewuste keuzes te maken.
Houd iemand ervan om old school te schrijven, dan is er zo’n blanco papieren kasboekje te koop bij de boekhandel. Het Nibud kasboekje is misschien een nog beter idee. Daarin staan extra tips en trucs waarmee je je uitgaven haarscherp in het vizier krijgt en op extra besparingsideeën wordt gebracht. Maar hé, je bent niet voor niets bij Pluvo ingelogd. Natuurlijk zijn wij fan van modernere online manieren waarmee je je financiën makkelijk berekent en op een rijtje zet. Het kan bijvoorbeeld via een Excel-overzicht, of een app. Hiervan zijn verschillende versies in omloop.
Zeker in deze tijd is het goed om het taboe op het bespreken van financiën en schulden te verkleinen. Besteed daarom niet alleen in 1-op-1-gesprekken aandacht aan hoe je slim met geld om kunt gaan. Maak er ook eens een onderwerp van in je interne nieuwsbrief, of zet wat energiebesparingstips op je intranet. Stimuleer je medewerkers om gratis zo’n huishoudboekje te downloaden. Wij hebben nog veel meer ideeën. Nieuwsgierig? Neem contact met ons op! Wij helpen je graag op weg.
Als onderwijskundige gespecialiseerd in online leren schrijf ik al 5 jaar blogs voor Pluvo. Mijn focus ligt op krachtige leeroplossingen voor organisaties. Universal Design for Learning en inclusief leren zijn mijn passie; ik geloof dat onderwijs toegankelijk en leuk moet zijn voor iedereen.
Ik combineer mijn 35 jaar HR-ervaring al ruim 15 jaar met copywriting. En dan nóg leer ik, al tikkend op mijn laptop, iedere keer weer nieuwe dingen. Dat maakt blogs schrijven voor Pluvo zo ontzettend interessant!
