Waarderend leiderschap praktisch bekeken

Waarderend leiderschap is helemaal van deze tijd. Moderne medewerkers hebben geen ‘baas’ meer, maar een werkgever. Oftewel: een organisatie die niet alleen zorgt voor de maandelijkse tegemoetkoming voor alle inspanningen, die ook ‘salaris’ heet. Een werkgever die hen ook faciliteert, de ruimte geeft en waardeert om wie zij zijn. 

Maar het kan zijn dat je als werkgever toch wat onwennig om je heen kijkt. Wat wordt er nu eigenlijk precies van je verwacht, als waarderend manager? Wij lichten graag een tipje van de sluier op, en natuurlijk geven we je ook direct wat handige tips. 

1. Nieuwsgierigheid wint het van autoriteit

De internationale benaming van de basis van waarderend leiderschap is ‘appreciative inquiry’. Als je deze twee woorden goed tot je door laat dringen, heb je al direct een belangrijk deel van waarderend leiderschap te pakken. 

Een echt waarderend leider stelt zijn oordeel namelijk liever nog even uit, maar gaat eerst oprecht nieuwsgierig op onderzoek uit.

De manager vraagt de medewerkers naar hun visie, hun gevoelens en wensen.

Vervolgens volgt de meest belangrijke fase: goed luisteren.

Echt hóren wat iemand zegt. Ieders inbreng wordt op een goudschaaltje gewogen en draagt bij aan een gezamenlijke conclusie. 

2. Laat iemand meer doen van waar hij goed in is

Ieder mens heeft ze: talenten waardoor sommige klussen geklaard worden met een fantastisch resultaat. Vaak gaat dat dan voor iemand zelfs bijna ongemerkt en vanzelfsprekend, omdat de taak helemaal past bij een persoonlijke passie of drijfveer. Als collega of manager kijk je er met open mond naar en denk je ‘hoe dóét hij dat toch?’. 

Als waarderend manager kun je daar gebruik van maken.

‍Stimuleer het werkplezier, maar geef ook de output een kwalitatieve boost. Het mooie is dat de toolkit waar iemand mee gezegend is, verschilt per individu. Houd ontwikkelgesprekken, zodat je ontdekt wat iemands talent is en waar hij blij van wordt. En vooral: hoe je ervoor kunt zorgen dat diegene méér kan doen van waar hij blij van wordt. 

Heb je eenmaal alle persoonlijke talenten en drijfveren in kaart, dan geeft dat waardevolle inzichten. Bijvoorbeeld welk project het beste bij welke medewerker belegd kan worden, maar ook met welke persoonlijkheid een vacature het beste kan worden ingevuld.

3. Samen kom je verder

Waarderend leiderschap stimuleert optimale samenwerking tussen personen en tussen afdelingen. Het is een mooi vervolg op ons voorgaande punt, en het klinkt eigenlijk logisch: door alle individuele talenten te bundelen ontstaat een krachtiger resultaat dan wanneer al die talenten op hun eigen eilandje zouden blijven zitten. Toch is het niet zo vanzelfsprekend.

Het kunnen leggen van zo’n stevige verbinding vraagt veel energie en managementkwaliteiten. Iedere organisatie is opgebouwd uit een breed scala aan persoonlijkheden en specialismes. Soms kan het vinden van de onderlinge klik een hele zoektocht zijn. De ene collega staat anders in het leven, de andere heeft de neus niet helemaal dezelfde kant op of spreekt net een andere (vak)taal, waardoor irritaties en misverstanden op de loer liggen.

Aan de manager de eer om tóch de brug te slaan. Door een gemeenschappelijke cultuur te creëren, een gezamenlijk doel te vinden, mensen te motiveren en meer waardering te ontlokken voor het unieke talent van de collega. Ja, zo’n verbinding maken is vaak hard werken voor een leidinggevende. Het vraagt soms tijd voordat de machine goed geolied gaat draaien. Maar des te zoeter smaakt de overwinning.

4. Wat is er wél mogelijk?

Waarderend leiderschap gaat ervan uit dat er bij iedereen potentieel aanwezig is. Met dat als uitgangspunt is het goed om te weten wélke groeipotentie er is bij jouw medewerkers. Klopt de wens (nog) met de doelstelling van de organisatie, of ligt het einddoel toch buiten de bedrijfsgrenzen? 

Een andere vraag is: hoe geef je de juiste voedingsbodem aan de talenten van een medewerker? Hoe wil én kan hij leren? Wat zijn de persoonlijke ambities eigenlijk? 

Het kan zijn dat iemands levensfase niet helemaal spoort met de doorgroeimogelijkheden. Gezinsuitbreiding, mantelzorg of even wat minder energie: het hoort bij het leven.

Soms is het een kwestie van even geduld, om op een wat langere termijn alsnog door te kunnen stappen.

Ga transparant het gesprek aan met elkaar om te zien waar de wensen en ambities liggen. Maar vooral om te kijken wat er op dit moment wél al mogelijk is, en daar op een positieve manier gebruik van te maken. 

5. Schep een duidelijk target, inclusief diverse wandelroutes

Het is niet zo, dat waarderend leiderschap geen grenzen kent. Juist niet. Je hoeft niet met iedere wind mee te waaien en oneindig begrip te tonen voor medewerkers. Waarderend leiderschap is niet zweverig. De organisatie én haar medewerkers zijn vooral gebaat bij duidelijkheid. 

Het is belangrijk om heldere kaders neer te zetten. Je mág zeggen wat er van een medewerker wordt verwacht, als dit maar respectvol en weloverwogen gebeurt.

• Aan welke kwaliteit moet een eindproduct of dienstverlening zeker voldoen?
• Hoeveel productie heeft de onderneming minimaal nodig om de schoorsteen te kunnen laten roken?
• Wat verwacht je van een medewerker, en wat mag de medewerker van de organisatie verwachten?

Bespreek het en zet het zwart op wit. Dat soort informatie is verhelderend en geeft houvast.

Het verschil bij waarderend leiderschap is dat de medewerker veel eigen regie krijgt over de manier waarop het einddoel gehaald wordt. Door deze vrijheid te bieden kan de medewerker de wandelroute kiezen die het beste past bij individueel talent, persoonlijkheid of levensfase. 

Online waarderend leiderschap

Een online platform kan op verschillende manieren heel ondersteunend zijn bij het uitrollen en bestendigen van waarderend leiderschap. Bij het uitvoeren van drijfverenanalyses, maar ook voor het vastleggen en opvolgen van persoonlijk ontwikkelingsplannen.

Toegankelijk maken van stuurinformatie, maar ook het opzetten van een projectomgeving of een chatbox voor collega’s onderling. De mogelijkheden zijn legio!

Wil je hier meer over weten? Wij hebben daar veel ideeën over. Neem daarom gerust contact met ons op!