Een echt compliment: kleine moeite, groot effect

Een warm, oprecht compliment kan iemands dag een stuk zonniger maken en een flinke boost geven aan het zelfvertrouwen.

Hoe werkt dat, die positieve kracht van een blijk van waardering? Zonder al te klinisch over te komen: de uitwerking van een compliment berust eigenlijk op een scheikundige, biologische kwestie. Als je een compliment krijgt, wordt het beloningscentrum van je hersenen geactiveerd en maak je dopamine aan. Door de dopamine worden je humeur en motivatie opgekrikt en krijg je een geluksgevoel.

Voor een werkgever is dit een belangrijk gegeven. Krijg je een goed compliment op de werkvloer, dan zie je dat namelijk niet alleen terug in je grote glimlach, maar ook in een hogere productiviteit. En aan de andere kant: krijg je te weinig erkenning en waardering, dan krijg je een tekort aan dopamine. Je voelt je eenzaam, en kunt zelfs depressieve gevoelens ontwikkelen. Grote kans dat je dan op zoek gaat naar een andere baan, waar je wél gezien wordt. Gebrek aan waardering door de werkgever wordt niet voor niets genoemd als dé reden om ontslag te nemen. Alle reden dus om je medewerkers regelmatig te voorzien van complimenten.

Hoe geef je een goed compliment?

1. Kies het juiste moment

Sommige complimenten zijn geschikt voor een vertrouwelijke setting, en soms is het juist beter om een blijk van waardering in het openbaar te geven. Kies dus bewust het geschikte moment uit. Er is doorgaans een verschil tussen een compliment over persoonlijke eigenschappen, of meer zakelijke prestaties.

Weet je dat iemand het altijd moeilijk vond om ‘nee’ te zeggen, een andere taal te spreken of knopen door te hakken, en heeft diegene zo’n persoonlijke drempel overwonnen? Meestal zit de ontvanger er dan niet op te wachten dat zoiets intiems in een groot gezelschap wordt uitgelicht. Complimenteer hem of haar liever als je samen aan de koffie zit, tijdens een functioneringsgesprek of een lunchwandeling.

Heeft je collega een geweldige prestatie geleverd of een mooi project afgerond? Dan is het juist gepast om diegene openlijk in het zonnetje te zetten. Check wel goed of er nog meer mensen betrokken zijn geweest bij het succes. Als dat zo is, verdient ieder afzonderlijk een schouderklopje, waarbij de nadruk wordt gelegd op de persoonlijke bijdrage aan de prestatie.

2. Geef een compliment met inhoud

Een compliment is des te waardevoller als je heel specifiek benoemt waarom je blij bent met iemand. Oppervlakkige complimenten, die net zo goed aan een collega of de buurman kunnen worden gegeven, missen vaak het doel.

Zorg dus voor een compliment met inhoud. Een compliment dat je duidelijk niet even snel tussen neus en lippen door geeft, maar waar je écht bij hebt stilgestaan. Bedenk waarom je blij bent met je medewerker of collega. Waarom steekt juist deze medewerker met kop en schouders uit boven anderen? Wat heeft een bepaalde inzet of karaktereigenschap voor meerwaarde voor jou, andere collega’s of de organisatie? Zie je welke inspanning het de ander heeft gekost om tot een bepaald resultaat te komen?

Als een compliment zó zorgvuldig wordt gekozen en ingepakt, ervaart de ontvanger het ook echt als een cadeautje. De positieve boodschap blijft lang hangen en geeft een flinke shot dopamine. Daar wordt iemand dus blij van!

3. Zonder tegenprestatie

Wil je een compliment uitdelen aan een leidinggevende, klant of zakelijke relatie? Kies dan de timing, de toon en de inhoud extra zorgvuldig. De blijk van waardering moet niet overkomen als dweperij, geslijm of, erger nog, een poging om iets van de ander gedaan te krijgen. Zodra een compliment aanvoelt als een ‘what’s in it for me?’ zal de ander afhaken, het compliment niet meer serieus nemen en bekoelt de relatie.

Kies daarom voor een goede, logische onderbouwing waarom je positief aankijkt tegen een bepaalde prestatie of eigenschap van de ander.

Spreek oprecht, in je eigen woorden en zoveel mogelijk vanuit een gelijkwaardige positie.

4. Benoem het positieve effect

Koppel het gedrag of de prestatie van de ander aan wat het concreet heeft opgeleverd. Bijvoorbeeld: je hebt ervan geleerd, de organisatie heeft er vijf nieuwe klanten bij, je hebt collega’s geholpen, of het productieproces een stuk verbeterd.

Het benoemen van het effect geeft jouw compliment niet alleen extra inhoud (zie tip 2), het zorgt ook nog eens voor een lerend effect.

De ontvanger van je compliment stond misschien eerder niet stil bij de bijzondere prestatie of unieke persoonlijke eigenschap. Nu het effect ervan duidelijk is geworden, kan hij of zij nadenken over een manier om een dergelijk positief resultaat nóg eens te bereiken, of een bepaald talent extra te benutten.

5. Boter bij de vis?

Bij het woord ‘waardering’ denken sommigen misschien ook direct aan uitbetalen in klinkende munt.

Uit het bovenstaande mag duidelijk zijn: een compliment gaat vooral om het geven van een positief gevoel bij de ander, het wéten dat inspanningen gezien en gewaardeerd worden.

De portemonnee hoeft dus echt niet direct getrokken te worden, ervan uitgaand dat de overige arbeidsvoorwaarden al goed geregeld zijn natuurlijk.

Toch kan bij een bijzondere prestatie of ingrijpende gebeurtenis een onverwachte bos bloemen, een fijne waardebon of een andere attentie (uiteraard voorzien van een mooi kaartje met persoonlijke boodschap) het werkplezier absoluut verhogen en de relatie versterken. Je hoeft er niet mee te strooien bij ieder compliment, maar het loont zeker de moeite om hier ook weer niet te terughoudend in te zijn.

Zo’n tastbaar schouderklopje is een extra bekrachtiging van je compliment.

‍

Start ook een complimenteuze bedrijfscultuur
Natuurlijk heeft het ene bedrijf een warmere uitstraling dan de andere. Toch zijn we ervan overtuigd, dat het geven van complimenten in iedere organisatie thuishoort. We zijn immers allemaal mensen, die af en toe best een schouderklopje of een beetje dopamine kunnen gebruiken. Bedenk: een goed voorbeeld doet goed volgen. Als jij begint met het uitdelen van complimenten en het geven van persoonlijke aandacht aan je collega’s, komen er vanzelf meer schapen over de dam!

Het kan met iets kleins beginnen. Leg eens spontaan een complimentenkaartje neer op het toetsenbord van je collega (er staan talloze voorbeelden op Pinterest), haal na een zware week buffelen koffie voor het hele team of schrijf een mooie aanbeveling op het LinkedIn-profiel van iemand uit je netwerk. Heb je meer inspiratie of tips nodig? Neem gerust contact met ons op. Van dit soort vragen krijgen wij namelijk een glimlach van oor tot oor!

‍