Hoe draai je het om? Flip jouw classroom in 5 stappen.

In ons vorige blog introduceerden we het idee van een flipped classroom. 

Zoals de naam al doet vermoeden, zet het principe van de flipped classroom het idee van traditioneel klassikaal onderwijs volledig op z’n kop. In een flipped classroom bereiden studenten zich voor op de klassikale les door middel van het grondig doornemen van informatie voorafgaand aan de les. Deze informatie is toegankelijk en behapbaar (het liefst in blokjes van 5 - 7 minuten). De klassikale tijd wordt vervolgens gebruikt voor verdieping en toepassing van het geleerde. 

Het F-L-I-P principe legt de basisprincipes van een flipped classroom eenvoudig uit:

1.   F voor Flexible Environment - flexibele leeromgeving

Niet alleen de fysieke omgeving wordt in een flipped classroom aangepast aan de behoeften van de studenten (door bijvoorbeeld de klas zó vorm te geven dat er eenvoudig in kleine groepjes gewerkt kan worden) maar ook de ‘mentale omgeving’. Hierbij is flexibiliteit essentieel. Flexibiliteit in wanneer er wordt geleerd, wat er wordt geleerd en hoe het geleerde wordt getoetst.

2.   L voor Learning Cultuur - leercultuur

Het traditionele klassikale onderwijs, waarbij de leerkracht centraal stond, verdwijnt steeds meer naar de achtergrond. De student is steeds vaker het middelpunt waaromheen het leren vormgegeven wordt. In een flipped classroom wordt het grootste gedeelte van de klassikale tijd besteed aan verdieping. Omdat de student goed voorbereid naar de les komt is er veel meer ruimte en tijd om dieper in te gaan op het materiaal en het met elkaar te ontdekken.

3.   I voor Intentional Content - gerichte content

In een flipped classroom bepaalt de docent welk materiaal studenten thuis kunnen voorbereiden en welk materiaal in de les behandeld wordt. Hierbij is het doel om de klassikale tijd zo effectief mogelijk te besteden.

Als er bijvoorbeeld een artikel besproken wordt, is het waardevoller voor de student (en de docent) om het artikel thuis te lezen (in plaats van hieraan 20 minuten van de klassikale tijd te besteden) en het artikel vervolgens in de les met andere studiegenoten verder uit te pluizen en verdiepende discussies te voeren (in plaats van het artikel thuis individueel te analyseren en er een essay over te schrijven).

4.   P voor Professional Educator – professionele docent/instructeur

In eerste instantie vraagt het implementeren van een flipped classroom een flinke tijdsinvestering van de docent (zie ook stap 4 in het stappenplan verderop in dit blog).

Door de studenten vooraf al toegang te geven tot het lesmateriaal, ‘preekt’ de leerkracht minder tijdens de les en ‘deelt’ de leerkracht des te meer.

Doordat de studenten goed voorbereid naar de les komen houd je als docent meer tijd over voor het samen leren, oefenen en in praktijk brengen van het leermateriaal.

Een flipped classroom heeft veel voordelen.

• De klassikale tijd wordt effectiever besteed en is veel interactiever.
• De studenten komen (als het goed is) goed voorbereid naar de les, wat tot diepgaande gesprekken en discussies leidt.
• De studenten zijn immers al bekend met het ‘basismateriaal’ en gebruiken de lestijd om de diepte in te gaan.
• Daarnaast zijn studenten minder tijd kwijt aan het maken van huiswerk.

Omdat de voorbereiding effectiever vormgegeven wordt (het liefst in kleine blokjes van 5-7 minuten) kost het de student minder tijd en kan de student erop vertrouwen dat er tijd is tijdens de les om, samen met andere studenten, vragen te stellen, te discussiëren en samen oplossingen te zoeken.

De docent is in de klas aanwezig om dit proces te ondersteunen en te faciliteren.

Omdat de lessen online toegankelijk zijn, kan de student op elk moment dat het hem / haar uitkomt de les voorbereiden. Het lesmateriaal geeft de student de regie over zijn/haar eigen leren.

Klinkt goed, toch?

Maar hoe kun je jouw lessen zó vormgeven dat dit principe ook voor jou werkt?

Flip jouw classroom in 5 stappen

1. Plan een voorbereidingsfase in

Zoals we in ons vorige blog bespraken kan het principe van een flipped classroom weerstand oproepen. Het is een vrij revolutionair idee en het gaat in tegen het idee van het traditionele klassikale leren. Daarom is het belangrijk om een voorbereidingsfase in te plannen.

Tijdens deze fase worden het schoolbestuur, de ouders en de studenten/cursisten ingelicht over het nieuwe idee.

Sta open voor vragen die ongetwijfeld gesteld zullen worden. Duidelijke en informatieve communicatie is essentieel om de flipped classroom te laten slagen.

2. Check de technologie

Om te garanderen dat alle studenten toegang hebben tot de materialen die ze nodig hebben om zich goed te kunnen voorbereiden op het klassikale gedeelte van de flipped classroom, is het een voorwaarde dat de studenten beschikking hebben over de juiste technologie.

Niet alleen op school, maar ook thuis. Het is van belang dat de studenten (en hun ouders) niet opgezadeld worden met onverwachte kosten.

Toegankelijkheid is een belangrijk onderdeel van de flipped classroom: ook de technologie die wordt gebruikt moet voor iedereen toegankelijk zijn.

3. Kies geschikte assessment methoden

Omdat een flipped classroom in meerdere opzichten verschilt van een traditionele klassikale leeromgeving, is het belangrijk om de assessment methoden hierop aan te passen. Omdat er meer samen geleerd wordt en er meer groepsprojecten worden uitgevoerd, zijn aansluitende assessment methoden wenselijk. Het ‘doe je huiswerk en maak dan een toets’-principe gaat niet meer op!

4. Stap opzij

Voor veel docenten die gewend zijn om op een traditionele manier en in een traditionele setting les te geven, is dit waarschijnlijk de moeilijkste stap in dit stappenplan. Jouw ‘inner-leerkracht’ heeft vast wat tijd en oefening nodig om aan dit principe te wennen. Stap opzij.

Door middel van het volgen van de vorige stappen heb je al een omgeving gecreëerd waarin (samen) leren bovenaan staat.

Je hebt de studenten toegang gegeven tot alles wat ze nodig hebben om zich goed in het lesmateriaal te verdiepen. De rol van leerkracht verandert meer in die van een coach met meer tijd voor de individuele student en het begeleiden van kleine groepjes.

5. Maak het leren aantrekkelijk

Dit geldt natuurlijk voor elke leervorm, maar omdat de flipped classroom bouwt op het principe van zelfsturing van studenten is het nóg belangrijker om ervoor te zorgen dat de lesmaterialen interessant én toegankelijk zijn. Een andere zeer geschikte methode om de interesse van studenten te wekken is de ‘gamification’ van jouw lesmateriaal en de lessen.

We hopen dat deze stappen je op weg helpen om ook jouw klas ‘ondersteboven’ te gooien.

Pluvo maakt het mogelijk om het flipped classroom principe in jouw e-learnings toe te passen, we helpen je graag bij het verkennen van ideeën en bij het in de praktijk brengen van het idee van de ‘flipped classroom’.