Het is je vast niet ontgaan: de ontwikkelingen in de maatschappij gaan op dit moment kneiterhard. Als je even met je ogen knippert zijn er weer nieuwe apps ontworpen en zijn de bedrijfsprocessen nog slimmer en sneller ingericht. Het wordt zelfs steeds normaler om een robot tegen te komen in een restaurant, ziekenhuis of fabriek. Daarmee verandert iets heel fundamenteels: de rol van de mens op de werkvloer. Ook in fabrieken draait het nu steeds vaker om denkwerk, bijsturing en samenwerking tussen mens en technologie. Er worden dus heel andere kennis en vaardigheden van een productiemedewerker verwacht dan pakweg zo’n tien jaar geleden. En daar komt reskilling om de hoek kijken.
Waar upskilling gelijk is aan de meer ouderwetse term ‘bijscholing’, gaat het er bij reskilling juist om dat bestaande medewerkers totaal nieuwe vaardigheden leren: omscholen dus. Juist op de werkvloer gaan de technologische ontwikkelingen erg snel, om tegemoet te komen aan de steeds hogere eisen van de klant en in te spelen op de vergrijzing. De introductie van een nieuw type machine, automatisering van processen of het gebruik van data om productie slimmer te sturen. Naast computervaardigheden en technisch inzicht worden tegenwoordig van een productiemedewerker ook heel andere soft skills verwacht dan vroeger.
Probleemoplossend vermogen, samenwerken en communiceren worden steeds belangrijker om mee te kunnen blijven draaien op de werkvloer.
Er zijn verschillende redenen om te investeren in reskilling. Net als in veel andere branches kampen veel fabrieken vandaag de dag met personeelstekorten, een hoge werkdruk en een vergrijzend personeelsbestand. Tegelijkertijd groeit in de productie de behoefte aan medewerkers die niet alleen uitvoerend werk doen, maar ook kunnen meedenken, analyseren en bijsturen: skills die vroeger een stuk minder relevant waren in een fabriek. In plaats van steeds opnieuw te zoeken naar het schaap met de vijf poten, is het vaak slimmer om te investeren in de mensen die er al zijn. Dat scheelt je een hoop hoofdbrekens op het gebied van werving en selectie. Investeren in reskilling heeft nog een belangrijk bijkomend voordeel. De employee engagement schiet omhoog. Medewerkers die zich kunnen blijven ontwikkelen, voelen zich namelijk vaak meer gewaardeerd en daardoor meer betrokken bij hun werk en het bedrijf.
En dat zie je terug in motivatie, loyaliteit en productiviteit.
Het mooie is bij reskilling van bestaand personeel: de mensen zijn al bij je in huis. Ze kennen het bedrijf, de processen en de cultuur. Het enige wat zij nodig hebben, is de juiste training om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen en te leren met nieuwe taken en verantwoordelijkheden om te gaan.
Dan hebben wij wel een paar tips voor je!
1. Maak de scholing praktijkgericht
De gemiddelde productiemedewerker is geen ‘luchtfietser’ die eraan gewend is om urenlang met de neus in de boeken of achter een beeldscherm te zitten. Nieuwe kennis of vaardigheden moeten gewoon werken in de dagelijkse praktijk, daar draait het om.Om ervoor te zorgen dat het omscholingsprogramma werkelijk aansluit bij de behoefte is het goed om je medewerkers al vooraf te betrekken bij het samenstellen van een omscholingstraject. Vraag hen waar ze tegenaan lopen of juist tevreden over zijn, waar ze nieuwsgierig naar zijn en hoe zij denken dat hun werk in de toekomst zal veranderen. Zo’n inventarisatie kan natuurlijk face-to-face, maar kan ook digitaal worden uitgezet, met een online enquête, medewerkerstevredenheidsonderzoek of (als het om een los onderwerp gaat) een poll in WhatsApp bijvoorbeeld.
2. Persoonlijk ontwikkelplan voor echt maatwerk
Reskilling moet naadloos aansluiten op de ontwikkelbehoefte en -mogelijkheden van de individuele medewerker. Dat doe je niet alleen door in te spelen op de al aanwezige kennis en ervaring, maar neem ook cultuur, privéomstandigheden en favoriete leermethode mee bij het samenstellen van het omscholingstraject. Individuele aandacht voor de medewerker is dus belangrijke brandstof om de ontwikkelmotor draaiend te houden. Zodra je merkt dat er grote veranderingen op stapel staan op het gebied van productieproces, technologie of takenpakket, is het tijd om 1-op-1 met medewerkers te gaan zitten voor het maken van een persoonlijk ontwikkelplan. Door goed in te zoomen op wat iemand werkelijk wil met zijn of haar loopbaan, hoe kennis het beste binnenkomt (is het een lezer, een kijker, een luisteraar of juist een handen-uit-de-mouwen-type?) en wat er al aanwezig is qua kennis en ervaring, ontstaat er bijna vanzelf een gepersonaliseerde routekaart om van functie A naar functie B te komen. Heel handig, voor zowel de organisatie als de medewerker zelf.
3. Modulair maakt flexibel
Het is slim om reskilling op te bouwen uit verschillende modules. Iedere medewerker kan dan instromen en verder leren op de manier die het beste bij hem of haar past. Je kunt makkelijker ‘spelen’ met het lestempo, maar ook in taal- en kennisniveau en wijze van aanbieden. Probeer daarbij out of the box te denken. Het is bijvoorbeeld niet altijd nodig (laat staan praktisch) om met z’n allen urenlang in een klaslokaal te zitten, maak liever gebruik van de flexibele mogelijkheden van e-learning. Daarmee kun je een reskilling-traject niet alleen heel flexibel aanpassen op technologische of organisatorische ontwikkelingen, maar ook op de individuele leerbehoefte. Tijd- en plaatsonafhankelijk leren is ook nog eens ideaal bij de onregelmatige diensten, die in de meeste fabrieken voorkomen.
De inzet van een flipped classroom, waarbij de medewerker de lesstof vooraf in eigen tijd en tempo doorneemt om daarna het geleerde in praktijk te brengen, past ook uitstekend bij de persoonlijke omscholingsgedachte.
4. Stap voor stap: microlearning
Loop niet direct te hard van stapel. De meeste mensen zijn gewoontedieren, en hebben even tijd nodig om te wennen aan een nieuw takenpakket, laat staan een totaal andere functie. Pak het reskillen dus stapsgewijs aan en maak gebruik van de kracht van herhaling. Wij zijn bijvoorbeeld groot fan van zogenaamde microlearnings: kleine brokjes informatie die je regelmatig in een aantrekkelijke verpakking aanbiedt (zie de volgende tip). Bied de kleinere kennissnacks op allerlei manieren op verschillende momenten aan: tijdens een werkoverleg, in mailings, een instructievideo op de werkvloer of een flyer op het prikbord in de kantine. Door die afwisseling voorkom je dat de informatie ‘white noise’ wordt die niet meer wordt opgemerkt.
5. Maak het leuk!
Natuurlijk is reskilling serious business. Maar daarom hoeft het nog niet saai te zijn! Als je iemand verrast met je aanpak, weet je zeker dat je de aandacht trekt en voorkom je dat de ander in slaap sukkelt. Door bijvoorbeeld op zijn tijd een grappige situatie te verwerken in de training, een collega te laten meespelen in een instructievideo of gebruik te maken van gamification wordt de informatie opeens een stuk leuker en, nog belangrijker, makkelijker onthouden. Een andere fijne trigger is het geven van een beloning bij het afronden van een cursus of training. Nee, dat hoeft niet per se in de vorm van extra euro’s te zijn. Een old school certificaat (helemaal mooi: uitgeprint in een lijstje!) brengt al dat extra beloningsgevoel in een brein waardoor iemand weer verder wil met kennis opdoen.
6. Social learning
Maak gebruik van social learning: op basis van interactie en samenwerking leren mensen het meest effectief. Deze wetenschap kun je op verschillende manieren gebruiken. Zet bijvoorbeeld een mentor in om kennis persoonlijk over te dragen, organiseer een ‘lunch and learn’, waarin collega’s elkaar informeel tijdens de lunchpauze bijpraten en zorg voor een chatmogelijkheid bij e-learnings, zodat medewerkers hun ervaringen kunnen uitwisselen.
7. Leercultuur als onderdeel van je bedrijfscultuur
Reskilling is geen eenmalige actie, maar een manier van kijken naar werk en ontwikkeling. Juist in een omgeving die snel verandert – zoals de productie – is het belangrijk om leren als iets vanzelfsprekends te zien en het onderdeel te maken van de bedrijfscultuur. Dat begint bij het goed faciliteren van je medewerkers op het gebied van om- en bijscholing. Bied hen de juiste tools aan en zorg ervoor dat je hen in de juiste mindset krijgt en houdt.
Ververs de inhoud van je kennisplatform regelmatig met de nieuwste trends en ontwikkelingen uit de branche, en verlaag de leerdrempel door voldoende studietijd en aantrekkelijk lesmateriaal aan te bieden.
Kun je nog wel wat extra inspiratie gebruiken op het gebied van omscholen? Geen probleem, want trainen en leren is onze corebusiness! Ervaar zelf de kracht van Pluvo! Klik hier voor een demo of bel +31 (20) 560 5001.
Als onderwijskundige gespecialiseerd in online leren schrijf ik al 5 jaar blogs voor Pluvo. Mijn focus ligt op krachtige leeroplossingen voor organisaties. Universal Design for Learning en inclusief leren zijn mijn passie; ik geloof dat onderwijs toegankelijk en leuk moet zijn voor iedereen.
Ik combineer mijn 35 jaar HR-ervaring al ruim 15 jaar met copywriting. En dan nóg leer ik, al tikkend op mijn laptop, iedere keer weer nieuwe dingen. Dat maakt blogs schrijven voor Pluvo zo ontzettend interessant!
