In een eerder blog hebben we al eens geschreven over de meerwaarde van een buddy bij onboarding van een nieuwe medewerker. In iedere werkomgeving zorgt menselijk contact voor een warmer welkom dan welk bosje bloemen of hightech laptop dan ook. Dat geldt net zo goed op kantoor als in een fabriek of zorginstelling.
Een mentor op het werk is ook heel waardevol, maar gaat op het gebied van opleiden en persoonlijke ontwikkeling nog een belangrijk laagje dieper dan een buddy. Dat komt juist in een productieomgeving extra goed van pas. In dit blog leggen we uit waarom, en hoe je hier een mentorship program goed zou kunnen vormgeven.
Je spreekt van een mentorship program als een mentor voor langere tijd samenwerkt met een of meer mentees. Doel van het mentorschap is meestal vooral het doorgeven van kennis of vaardigheden die de ander nog niet heeft. Dat kan gaan over praktische zaken die rechtstreeks met de productie te maken hebben, maar vaak zet een mentor ook zijn of haar netwerk open voor de mentee, zodat deze ook kan bouwen aan relaties op het werk.
Mentorship is overigens niet hetzelfde als coaching, al lijkt het er misschien wel op. Een mentor geeft advies over en richting in een bepaald vakgebied waar hij of zij zelf ook voldoende vlieguren in heeft gemaakt. Een coach heeft, net als een mentor, wel de vaardigheden om iemand te begeleiden, maar hoeft niet per se dezelfde inhoudelijke kennis of vakbekwaamheid te hebben als de coachee.
Mentoring brengt in iedere werkomgeving veel voordelen met zich mee:
Als we specifiek inzoomen op de productiesector, komen we bovendien nog wat extra pluspunten van mentorship tegen:
Kortom: het is zeker de moeite waard om na te denken over het structureel inzetten van een mentor in jouw fabriek of werkplaats! Natuurlijk hebben wij in dit kader wel een paar tips voor je:
Een mentor heeft een adviserende rol en moet goede invulling kunnen geven aan de begeleiding van zijn of haar mentee(s). Dat vraagt dus niet alleen inhoudelijke ervaring en vakkennis, maar ook goede softskills, zoals sociale vaardigheden, motivatie en leidinggevende kwaliteiten. Houd dit in gedachten bij het aanstellen van een mentor.
Meestal is een mentor een ‘oude rot’ in het vak, met veel vlieguren in het vak en jarenlange ervaring bij de werkgever. Toch kan er ook sprake zijn van ‘omgekeerd mentorship’: in dat geval is het juist een jongere werknemer die oudere collega’s wegwijs maakt. Bijvoorbeeld in het gebruik van AI of andere computertechnologie, of hightech productiemiddelen.
Mentorship kan dus ook de andere kant op een generatiekloof dichten!
Doorgaans moet mentorschap worden gecombineerd met andere dagelijkse werkzaamheden. Voorkom werkdruk door mentors goed te faciliteren. Plan voor hen bijvoorbeeld voldoende tijd in om mentees te begeleiden. Houd in het rooster rekening met voorbereidingstijd en evaluatiemomenten, en maak het mogelijk om boven de sterkte te kunnen werken en te observeren, terwijl de mentee het uitvoerende werk doet.
Om de vorderingen van het mentorship program goed te kunnen monitoren zal een en ander online moeten worden geregistreerd. Mocht de mentor nog niet echt digitaal vaardig zijn, bied dan naast een laptop ook een computercursus aan. Houd er ook rekening mee dat juist in een productieomgeving lang niet iedereen gewend is om sturing te geven aan een meer onervaren collega. Daarom is scholing van de mentor in bijvoorbeeld leiderschapsvaardigheden geen overbodige luxe.
Maak een bewuste keuze in de begeleidingsvorm. Als je de vaardigheden van een medewerker wil verbeteren en misschien ook de verdere loopbaan beter vorm wil geven, zal 1-op-1-begeleiding waarschijnlijk het meest geschikt zijn. Er is dan extra ruimte voor maatwerk bij het leren en begeleiden en het bieden van persoonlijke aandacht.
Maar soms is het juist de bedoeling om een heel team tegelijkertijd naar een hoger level te brengen in vakkennis of efficiency, of wil je de onderlinge samenwerking verbeteren. In dat geval zou een mentor ook verschillende mentees tegelijkertijd kunnen begeleiden. Het voordeel is dan dat collega’s van elkaar kunnen leren door hun best practices uit te wisselen, en een mentor hoeft maar één keer iets uit te leggen aan de groep mentees (als het goed is 😉).
De duur en inhoud van je mentorship program hangt uiteraard af van verschillende factoren. Denk bijvoorbeeld aan het doel dat je wilt bereiken, maar ook het kennis- en ervaringsniveau van zowel mentor als mentee(s), het opleidingsbudget en de organisatiecultuur kunnen uiteenlopen. Laat bij het samenstellen van het traject in ieder geval de volgende onderdelen terugkomen:
Dat kan waardevolle input opleveren voor andere mentortrajecten.
Een mentorship program draait vooral om het vergroten van kennis, vaardigheden en persoonlijke ontwikkeling. Niet alleen van de mentee, maar ook van de mentor zelf! E-learning biedt in dit kader enorm veel voordelen. Niet alleen om te voorkomen dat je bij ieder programma steeds weer het wiel opnieuw moet uitvinden, maar ook om goed in te kunnen spelen in verschillen in niveau en leerstijlen.
Combineer direct persoonlijk contact met online materiaal. Dat bespaart tijd, is aantrekkelijk en biedt veel flexibiliteit. Of het nu gaat om het opdoen van hard skills (zoals het aanleren van techniek, een taal of computervaardigheden) of soft skills (denk aan leidinggeven, samenwerken of klantvriendelijkheid): je kunt de te leren materie in fijn behapbare modules opknippen, van verschillend niveau. Verandert er iets in de organisatie of productiewijze? Dan is de lesstof vrij makkelijk aan te passen.
Zet bij e-learning diverse media in, zodat er voor elk wat wils is. Zeker in een productieomgeving, waar medewerkers doorgaans niet dagelijks met hun neus in de boeken of achter een beeldscherm te vinden zijn, zal een video of podcast als een stuk aantrekkelijker worden ervaren. Kies je voor tekst, houd het dan graag op laagdrempelig B1-taalniveau.
Ervaar zelf de kracht van Pluvo! Klik hier voor een demo of bel +31 (20) 560 5001.
Als onderwijskundige gespecialiseerd in online leren schrijf ik al 5 jaar blogs voor Pluvo. Mijn focus ligt op krachtige leeroplossingen voor organisaties. Universal Design for Learning en inclusief leren zijn mijn passie; ik geloof dat onderwijs toegankelijk en leuk moet zijn voor iedereen.
Ik combineer mijn 35 jaar HR-ervaring al ruim 15 jaar met copywriting. En dan nóg leer ik, al tikkend op mijn laptop, iedere keer weer nieuwe dingen. Dat maakt blogs schrijven voor Pluvo zo ontzettend interessant!
